Programma Werken
Inhoud
• Havens en waterwegen
• Fysieke bedrijfsinfrastructuur
• Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen
• Economische promotie
• Onderwijs
Wat willen we bereiken?
Strategie en visie
In 2025 gaan we aan de slag met het werken aan een optimaal vestigingsklimaat. Dit gaan we doen met de in 2024 opgeleverde beleidsinstrumenten zoals de programma's Economie en Toekomstbestendige Bedrijventerreinen. En de in 2025 op te leveren programma's Toerisme & Recreatie en Detailhandel & Horeca. We willen hiermee bereiken dat werkgelegenheid, economische ontwikkelingen en innovaties ondersteund worden.
Als gemeente kunnen we het verschil maken op het gebied van ruimte, goede scholing en trainingsmogelijkheden voor werknemers (Human Capital). En het faciliteren van nieuwe ontwikkelingen.
Ruimte
De realisatie van het bedrijventerrein Port of Urk loopt conform planning en de eerste bedrijven zullen in 2025 gaan bouwen. Hierbij is het essentieel dat drinkwater, elektriciteit en warmte beschikbaar zijn. Dit geldt voor Port of Urk maar ook voor de bestaande bedrijventerreinen.
Door de komst van nieuwe bedrijfskavels op Port of Urk wordt het mogelijk om ruimtelijke knelpunten op de andere bedrijventerreinen op te lossen. Hiermee houden we kwalitatief hoogwaardige bedrijventerreinen die het ondernemen niet belemmeren maar ondersteunen.
Toerisme en recreatie zijn groeiende markten die steeds meer beslag op de ruimte leggen. Het is belangrijk dat we hier regie op houden zodat de groei kansen voor de gehele samenleving biedt.
Voor Lemsterhoek wordt een visie uitgewerkt die het gebied toekomstbestendig moet maken en die kaders gaat geven voor toekomstige initiatieven en ontwikkelingen.
Human Capital
Geschoold en vaardig personeel is een randvoorwaarde voor een gezonde economie. Port of Urk biedt de gelegenheid om theoretisch en praktisch bijeen te brengen en te verbinden met het bedrijfsleven. De kansen die de regio Zwolle biedt zullen we benutten ten behoeven van de lokale economie.
Innovatie
Urk moet een belangrijk viscentrum blijven, mede door innovatie en duurzaamheid. We zetten in op het versterken van de maritieme en agrarische regio Noordelijk Flevoland. Maar ook innoveren in samenwerkingsvormen zal kansen bieden. Hierbij is clustervorming een goed voorbeeld. Dit willen we stimuleren. Het Visserij Ontwikkelplan zal concrete initiatieven mogelijk gaan maken.
Onderwijs
Goed onderwijs vormt de basis voor betere kansen op de arbeidsmarkt. We streven ernaar om de diversificatie van de economie te stimuleren door banen te creëren voor divers opgeleide jongeren en de mogelijkheden voor startups te vergroten. Dit doen we door gerichte investeringen in verschillende onderwijsvormen en -faciliteiten op Urk.
Uitbouw Maritiem Onderwijs
Een van onze speerpunten is het verder ontwikkelen van het maritieme onderwijs. Dit omvat opleidingen in binnenvaart, zeevaart en waterbouw. Om deze opleidingen optimaal te ondersteunen, richten we ons op de verbetering van de bijbehorende huisvesting. Moderne en goed uitgeruste faciliteiten zijn essentieel om studenten een kwalitatief hoogstaande leeromgeving te bieden.
Ondersteuning Basis- en Speciaal Onderwijs
Het basis- en speciaal onderwijs is cruciaal voor de vorming van onze kinderen. Onze onderwijskundige visie en huisvesting moeten synchroon lopen met de ruimtelijke groei en maatschappelijke uitdagingen op Urk. We investeren in een positief pedagogisch klimaat waarin jongeren zich veilig voelen, zowel op school als in de bredere samenleving. Dit omvat ook de bouw en renovatie van schoolgebouwen die aansluiten bij de groeiende behoeften van de gemeenschap.
Verbreding Voortgezet en Beroepsonderwijs
We willen het voortgezet en beroepsonderwijs op Urk verbreden door het aanbod uit te breiden. Specifiek richten we ons op de uitbreiding van het mbo met opleidingen in de zorgsector. Een belangrijk onderdeel hiervan is de herhuisvesting van het Berechja College. Deze plannen worden meegenomen in ons integraal huisvestingsplan, dat een breed perspectief biedt op de onderwijshuisvesting in onze gemeente.
Digitale Zelfredzaamheid en Taalvaardigheid
Het bevorderen van digitale zelfredzaamheid en het verminderen van laaggeletterdheid en taalachterstand zijn eveneens prioriteiten. De Flevomeer Bibliotheek Urk speelt hierbij een centrale rol. We ondersteunen programma’s en initiatieven die inwoners helpen hun digitale en taalvaardigheden te verbeteren, zodat iedereen volwaardig kan participeren in de samenleving en de arbeidsmarkt.
Wat gaan we daarvoor doen?
Visserij ontwikkelplan (VOP)
Vanuit het Rijk zullen visserijregio’s en -gemeenschappen financieel worden ondersteund om de gevolgen van de sanering van de vloot sociaal economisch te kunnen opvangen. Hiervoor is in 2024 een akkoord gesloten.
Voor de realisatie van het VOP zijn zowel rijksmiddelen als regionale middelen beschikbaar. Het VOP omvat 5 samenhangende regionale deelplannen voor de visserijregio’s Urk, Noord Nederland, Kop van Noord-Holland, Hollandse Haringkust en Zuidwest Nederland. In totaal krijgt Urk € 7,4 miljoen subsidie vanuit het Rijk. De totale investering voor alle plannen op Urk is ruim € 34,3 miljoen. Er wordt zo'n 27 miljoen door private regionale partijen bijgedragen.
Gemeente Urk neemt als penvoerder van Regio Urk wel de kosten voor penvoerderschap op zich. Daarnaast voorziet het VOP in twee overkoepelende plannen die bovenregionaal zullen worden opgepakt, dit betreffen:
- een vernieuwingsimpuls voor visserij gerelateerd onderwijs;
- een versterking van de beleving van de Nederlandse visserij identiteit.
Kosten koepel onderwijs
Gemeente Urk is trekker van het koepel vernieuwingsimpuls visserijonderwijs en co-financiert gedeeltelijk twee projecten:
1) de Regionale Leerplaats "Slim Ondernemen met Vis" (totale projectkosten € 140.000 over de periode 2025-2030).
De regionale leerplaats "Slim Ondernemen met Vis" heeft als doel een brug te slaan tussen de visserij, voedselindustrie, onderwijsinstellingen en de gemeenschap. Deze samenwerking wordt bevorderd door middel van workshops, onderzoek en praktische ervaringen, gericht op het creëren van plaatsgebonden 'living classrooms' in Noordelijk Flevoland met een bovenregionale aantrekkingskracht en toegankelijkheid.
2) Het nationaal netwerk van practoraten (totale kosten € 36.000 over de periode van 2025-2030).
Het practoraat Visserij, innovatie & ondernemerschap is in 2021 gestart vanwege de vele uitdagingen waar de visserijsector en daarmee het visserijonderwijs voor staan. Waar dit practoraat van 2021-2023 vooral (op)gericht was ter versterking van de kwaliteit en inhoud van het maritieme visserijonderwijs van onderwijsinstelling Firda, is het vanaf eind 2024 vanuit het VOP de bedoeling ook andere mbo (visserij)onderwijsinstellingen in Nederland daarbij te betrekken. Om dit te realiseren zal binnen het VOP een verbindend netwerk worden opgezet om de samenwerking met relevante groene practoraten te versterken. Deze samenwerking van het maritieme en groene onderwijs rond vis en visserij is uniek en zal door middel van praktijkgericht onderzoek en onderwijsontwikkeling een vernieuwingsimpuls geven aan het visserij en vis-gerelateerde beroepsonderwijs.
Kosten koepel beleving
Cofinanciering van deelnemende partijen is één van de voorwaarden en het is zeker niet ondenkbaar dat ook de gemeente partij zal zijn in één of meerdere projecten.
Visievorming Lemsterhoek
In Lemsterhoek bevinden zich veel verschillende functies die op onderdelen conflicteren met elkaar. Hierdoor ontstaan ruimtelijke, economische en maatschappelijke knelpunten. In het omgevingsbeleid van de gemeente Urk is het gebied Lemsterhoek aangemerkt als ‘transformatie / ontwikkelingslocatie’. Met de komst van Port of Urk en het vastgestelde adagium ‘Juiste bedrijf, op de ‘juiste locatie’ op het ‘juiste moment’ is het momentum aangebroken om te komen tot een integrale visie, toekomstperspectief en gezamenlijke strategie voor het gebied. Het resultaat zal uitgewerkt worden in een gebiedsprogramma. Daarnaast worden de neveneffecten op de omgeving inzichtelijk gemaakt.
In Lemsterhoek zijn een aantal lopende initiatieven van derden. Een voorbeeld hiervan is de vestiging van supermarkt Boni. Deze initiatieven worden vanuit een faciliterende rol begeleid.
Clustervorming
Het is voor de Urker economie van belang om het cluster Maritiem goed te ontwikkelen. Transport en logistiek zijn hier nog geen onderdeel van terwijl dit wel steeds belangrijker wordt. De diversificatie van de economie vraagt nader onderzoek. De werkzaamheden en de coördinatie zal vanuit de gemeente Urk moeten plaatsvinden. Voor 2025 is € 100.000 geraamd en voor de jaren daarna € 50.000 per jaar, structureel.
Unilocatie Maritieme Campus Urk
Het is de ambitie van de gemeente Urk, de provincie Flevoland, Firda en het georganiseerde bedrijfsleven op Urk (BKU, VVU en Urk Maritime) om te komen tot één fysieke locatie voor de Maritieme Campus van Firda op Urk, waarbij het Maritieme Trainingscentrum en het regulier maritiem onderwijs van Firda worden gehuisvest in één gebouw op het nieuw te ontwikkelen industrieterrein aan de Zuidermeerweg. Urk is partner en zal naast inzet van personele uren voor de uitwerking van de businesscase ook middelen nodig hebben voor het uitwerken dan wel onderzoeken voor de businesscase. Denk hierbij aan juridische, verwervings- en taxatieadviezen voor het opstellen van intentieovereenkomsten en koopovereenkomsten en dergelijke. Voor 2025 en 2026 reserveren wij hiervoor een bedrag van € 100.000 per jaar.
Onderzoek uitvoeringsprogramma vervanging havenkades
In 1978 zijn de havens van Urk overgedragen van het Rijk naar onze gemeente. Het areaal aan waterbodems, kades, damwanden, verhardingen en kunstwerken zijn op dat moment in eigendom, beheer en onderhoud van de gemeente Urk gekomen. De kadeconstructies zijn voorzien van stalen damwanden waarvan de theoretische technische levensduur bijna lijkt verstreken of binnen afzienbare tijd gaat verstrijken. Het uitgevoerde onderhoud heeft zich voornamelijk gericht op plaatselijke reparaties en op relatief klein onderhoud. De situatie is
daarmee vooralsnog beheersbaar en stabiel gebleken maar uit recente inspecties blijkt dat de dikte van de stalen damplanken op meerdere secties zodanig afneemt dat vervanging en/of groot onderhoud wellicht de enige optie is die op relatief korte termijn resteert. Op korte termijn moet daarom inzicht worden verkregen in de huidige staat, de vervangingsopgave, de daarmee gemoeid gaande kosten, de financiële dekking en de planning en dergelijke één en ander uiteindelijk kort samengevat in een meerjarig uitvoeringsprogramma.
In 2024 in de begroting voor 2024 € 225.000 opgenomen voor het opstellen van dit programma waarmee dit voorjaar is gestart. Gezien de staat van de damwanden zijn meer onderzoeken nodig, dan verleden jaar was voorzien. Daarom is voor 2025 een bedrag van € 75.000 opgenomen in de begroting met als doel het uitvoeren van aanvullende onderzoeken.
Dit voorjaar is reeds gestart met het uitvoeren van de benodigde inventarisaties, onderzoeken en inspecties. Deze tonen vooralsnog geen rooskleurig beeld. De inschatting is dat binnen nu en 10 jaar rekening gehouden moet worden met een aanzienlijke vervangingsopgave. Zeer globale kencijfers geven benodigde investeringen van zeker 15 tot 20 miljoen euro aan voor alleen al de vervanging van de havenkades. Na afronding van de onderzoeken worden de definitieve kosten bepaald en kunnen deze financieel worden verwerkt en zullen input zijn voor de kadernota 2026.
Proceskosten begeleiding Spuiweg
In 2022 heeft de gemeente Urk samen met de Provincie Flevoland en de gemeente Noordoostpolder de ‘Bestuursopdracht nieuwe ontsluitingsweg Urk’ ondertekend (eveneens bekend als Spuiweg). Het doel van deze opdracht is om te komen tot een blijvende vlotte en veilige ontsluiting van Urk en de zuidwesthoek van de Noordoostpolder. Met de ondertekening is de planvoorbereidingsfase opgestart. De planvoorbereidingsfase zal afgesloten worden met de ondertekening van een Realisatieovereenkomst (ROK).
Visievorming nieuw wonen en werken
Uit het Coalitieakkoord en College Uitvoeringsprogramma volgt het project ‘Nieuw wonen / Nieuw werken’. Hierbij wordt een strategie en visie opgesteld voor de volgende stap na de Zeeheldenwijk en Port of Urk. Op basis van de uitkomsten dient een bestuurlijke keuze gemaakt te worden voor het volgende woon- en werkgebied voor Urk.
Visievorming Elektriciteitsnet 2025 en verder
Netcongestie is dagelijks in het nieuws. De vraag naar elektriciteit neemt toe en het traditionele net is niet geschikt om alle vraag te verwerken. Voor de Urker samenleving is het zeer wenselijk dat de problemen ten gevolge van netcongestie beheersbaar blijven. Daarvoor is veelvuldig contact met de netbeheerder om dagelijkse problemen op te lossen. Daarnaast werken we mee aan nieuwe en innovatieve oplossingen. Hiervoor is externe en specialistische ondersteuning nodig. De jaarlijkse kosten voor de komende vier jaar worden geraamd op € 15.000.
Waternet
Vitens kan in Noordelijk Flevoland onvoldoende drinkwater leveren om de vraag, ten gevolge van een groeiend bevolking en economie, bij te benen. De gemeente Urk heeft het voortouw genomen om een stuurgroep te vormen bestaande uit: de provincie Flevoland, gemeente Noordoostpolder, gemeente Urk, waterschap Zuiderzeeland, Rijkswaterstaat en Vitens. Deze
stuurgroep buigt zich over de drinkwaterproblematiek en onderzoekt oplossingen voor de korte en lange termijn. Om in deze stuurgroep de juiste rol te nemen is externe specialistische ondersteuning nodig. De jaarlijkse kosten voor de komende vier jaar worden geraamd op € 25.000 per jaar.
Opstellen uitvoeringsplan Oud Urk en programma Natuur en Landschap
Voor het opstellen van een uitvoeringsplan Oud Urk en procesgelden voor het programma Natuur en Landschap is éénmalig € 25.000 noodzakelijk in 2025.
Integrale visie op bedrijventerreinen
Op het gebied van Economie worden in 2024 de volgende beleidsstukken opgeleverd: het programma Detailhandel, programma Recreatie en Toerisme en het programma Economische Zaken. Tevens wordt in 2024 gestart met de Integrale visie Bedrijventerreinen welke in 2025 wordt opgeleverd. Hiervoor is in 2025 éénmalig nog € 25.000 nodig.
INVESTERINGEN
Bredeschool Zeeheldenwijk
Op basis van nieuwe calculaties die ook door een extern bureau zijn getoetst, zullen de bouwkosten voor deze brede school met € 3.000.000 stijgen. Dit leidt tot aanvullende afschrijvingslasten. In de begroting was rekening gehouden met de start van de afschrijvingslasten vanaf 2026. De opleverdatum van de school zal niet eerder dan in 2026 zijn, waardoor de geplande afschrijvingslasten in 2027 starten en de gereserveerde lasten in 2026 éénmalig vrij zullen vallen.
Nieuwbouw sanitaire voorzieningen Wijk 1-47
De vernieuwbouw van de sanitaire unit op de Westhavenkade wordt voorzien in 2025. De afschrijvingslasten starten in 2026.
Strategische grondaankopen 2025 en verder
Om ook in de toekomst te kunnen bouwen achten wij het raadzaam om gronden die beschikbaar komen en die de gemeente in de toekomst kan gebruiken voor ontwikkelmogelijkheden aan te schaffen. Dit noemen wij strategische aankopen. Om deze gronden te financieren zal gemeente Urk geld moeten lenen. Vooruitlopend op eventuele aankopen is het niet goed mogelijk om een inschatting van de kosten te maken. Wanneer een aankoop zich voordoet wordt deze op dat moment in het financiële meerjarenperspectief verwerkt.
Financieringslasten van investeringen
Voor het betalen van de in de kadernota opgenomen investeringen moet geld geleend worden. De rentelasten worden ingeschat op € 71.000.
Wat mag het kosten?
Programma (x € 1.000) | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
---|---|---|---|---|
Lasten | ||||
Havens en waterwegen | 1.027 | 957 | 957 | 957 |
Fysieke bedrijfsinfrastructuur | 9.781 | 1.652 | 1.313 | 666 |
Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen | 271 | 271 | 268 | 268 |
Economische promotie | 1.314 | 3.137 | 1.487 | 987 |
Onderwijs | 4.817 | 4.906 | 5.316 | 5.216 |
Totaal lasten | 17.210 | 10.923 | 9.341 | 8.094 |
Baten | ||||
Havens en waterwegen | 855 | 855 | 855 | 855 |
Fysieke bedrijfsinfrastructuur | 9.781 | 1.652 | 1.313 | 666 |
Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen | 286 | 286 | 286 | 286 |
Economische promotie | 473 | 473 | 473 | 473 |
Onderwijs | 1.454 | 1.454 | 1.454 | 1.454 |
Totaal baten | 12.849 | 4.720 | 4.381 | 3.734 |
Saldo meerjarenbegroting voor reserves | -4.361 | -6.203 | -4.960 | -4.360 |
Mutaties reserves | -ㅤ | -ㅤ | -ㅤ | -ㅤ |
Saldo meerjarenbegroting na reserves | -4.361 | -6.203 | -4.960 | -4.360 |